یک مرد و کاشت سه هزار نهال بلوط در سال

«پدر بلوط ایران» با کاشت سه هزار نهال در سال جور همه را می‌کشد،از انسان‌های نابودگر تا سنجاب‌های اسیر قفس

M.afshar1
مظفر افشار، پدر بلوط ایران
بسیاری از کارشناسان محیط زیست از روند نابودی جنگل‌ها و پوشش گیاهی رشته کوه زاگرس ابراز نگرانی می‌کنند. به خصوص نابودی جنگل‌های بلوطی کوهپایه‌های زاگرس. علت نابودی درختان، به خصوص درختان بلوط نیز متفاوت است اما عامل تقریبا یکی است: انسان و دخالت انسانی.

بخش بزرگی از جنگل‌های منطقه توسط کشاورزان سوزانده می‌شود. به این شکل هم زغال گران قیمت بلوط به دست می‌آید و همینطور زمین زیرکشت کشاورزان افزایش پیدا می‌کند. بخشی از بلوط ها توسط دامپروران نابود می‌شوند تا خوراک گاوها و گوساله‌ها و گوسفندها شوند.

 
 

کارگاه کاشت بذر در خانه آقای افشار

این تازه اول ماجرا است. سالانه هزاران سنجاب برای سرگرمی و بازی عده‌ای توسط شکارچیان غیرمجاز به دام می‌افتند، نتیجه اینکه سنجاب‌هایی که سالانه بیش از هزار بلوط را در خاک می‌کارند و نقش عمده‌ای در بازتولید و توسعه جنگل‌های بلوط منطقه زاگرس دارند. از چرخه بازسازی این جنگل‌ها خارج می‌شوند.
اما گاهی در میان این همه خبر بد، اخبار خوبی هم پیدا می‌شوند. این “خبر خوب”آقای مظفر افشار است. مردی که در ایران به “پدر بلوط”معروف شده است. علت این لقب هم ساده است، او تنها در سال گذشته بیش از 40 هزار بذر بلوط پرورش داده. او در تمام این سال‌ها نه تنها بخشی از آسیب وسیعی که همنوع‌هایش به جنگل‌های زاگرسی وارد کرده‌اند را جبران کرده، بلکه طی سال‌های اخیر جور پسرعموهای “بنر”را که دیگر به جای زندگی در جنگل‌های زاگرس در قفسی در تهران و اصفهان و تبریز اسیر بوده‌اند را نیز کشیده است.

 
 

کارگاه کاشت بذر در خانه آقای افشار

 
تاکنون چهارصد هزار بذر بلوط کاشته‌ام

آقای مظفر افشار به ناظران می‌گوید:

حدود سی سال است که به کاشت بلوط مشغولم. در ابتدا به همراه همسرم سالانه حدود چند صد بلوط می‌کاشتیم اما تقریبا 17 سال است که مستمر و سالانه هزاران بذر را پرورش می‌دهیم. تخمین می‌زنم طی این سی سال حدود 400هزار بذر بلوط کاشته باشم و حدودا سالانه 3000 نهال.
در زمینه کاشتن نهال‌ها، هم فراخوان مردمی می‌دهیم و هم خودم و هم داوطلبین سازمان‌های مردم نهاد این کار را می‌کنند. به طور مثال گروه‌های کوهنوردی می‌آیند و هر دفعه حدود ده یا بیست نهال را می‌گیرند و در نقاطی که گوسفندها نتوانند آنها را نابود کنند می‌کارند.  حدود شش سازمان مردم نهاد هم در این زمینه همکاری می‌کنند.
 
 
البته ما فقط بلوط نمی‌کاریم. درختانی مانند زالزالک وحشی، مرو یا گلابی وحشی، کلنگ، بنه یا پسته کوهی و بادام کوهی هم پرورش می‌دهیم و در طبیعت می‌کاریم. این درختان چند خاصیت مهم دارند؛ اول اینکه درختان بومی منطقه هستند. دوم اینکه تنها در دو سال اول نیاز به آبیاری دارند و پس از دو سال با بارش‌های منطقه می‌توانند رشد کنند و زنده بمانند و نهایتا اینکه طول عمر بسیار زیادی دارند. به طور مثال بلوط حدود 2 هزار سال عمر می‌کند و یا بادام کوهی حدود 1800 سال می‌تواند عمر کند.
 
 

کاشت بلوط توسط داوطلبان در دامنه های زاگرس

علاوه بر این من هر هفته برای دو دبیرستان از اهمیت پوشش گیاهی، درختکاری، بلوط و دیگر گیاهان محلی و همچنین استفاده از زباله‌های پلاستیکی به عنوان گلدان کاشت بذر و پرورش نهال در آنها صحب می‌کنم. از عواقب تخریب جنگل‌ها، اهمیتن جنگل‌ها در تولید اکسیژن، جلوگیری از روند فرسایش خاک به نوجوانان می‌گویم. همچنین به آنها یادآوری می‌کنم که میوه‌های بلوط چگونه در قحطی سال 1320 جان هزاران نفر را نجات داده است. در برخی موارد دانش‌آموزان و حتی والدین آنها در برنامه‌های کاشت درخت شرکت می‌کنند.
مدیران دنبال درختی هستند که در زمان مدیرت آنها بزرگ شود و برگ بدهد

یکی از مشکلات ما، تفکرات کوتاه مدت مدیران منطقه است. بلوط و دیگر درخت‌های بومی دیر رشد می‌کنند اما مدیران منطقه‌ای درختی می‌خواهند که طی دوره چهار ساله مدیریت آنها سریع بزرگ شوند، برگ دهند و سبز شوند تا همه بگویند فلانی دارد کار می‌کند. به همین خاطر دنبال درختان غیربومی می‌روند و در این بحران کم آبی کلی هم آنها را آبیاری می‌کنند. ما طی سال‌ها با تلاش فراوان کم کم موفق شده‌ایم این شیوه تفکر مدیران منطقه را تا حدی عوض کنیم.

 
 
همچنین من در حیاط خانه‌ام در زباله‌ها بذر درختان را می‌کارم و از این طریق نیز از آلودگی محیط توسط این زباله‌ها جلوگیری می‌کنم. به دوستانی که آنها هم بذر می‌کارند و دانش آموزان نیز این مسیله را آموزش می‌دهیم، استفاده از ظرف‌های پلاستیکی از آنجایی که شهر ما محل بازیابی زباله‌ ندارد، بسیار مهم‌ است.
ما بذر درختان و بلوط‌ها را از روستاییان می‌خریم به این شکل، برای آنها درآمدسازی می‌شود و کمتر درختان بلوط را می‌برند. خرید بذر، رسیدگی و وسایل … برای آماده کردن این سه تا چهار هزار نهال درخت، سالانه تقریبا برای من 14 تا 15 میلیون تومان خرج برمی‌دارد.
 
 

کاشت بلوط در یک موسسه آموزشی توسط دانش آموزان و مسوولین مدرسه با همکاری آقای افشار

در حال حاضر بهترین عذر مسوولین برای نابودی جنگل‌های بلوط بیماری “زوال بلوط”است اما من با قدرت می‌گویم یک درصد نابودی جنگل‌ها به علت بیماری است. علت اصلی نابودی درختان و جنگل‌ها توسط کشاورزان، دامپروران و شکار سنجاب‌ها است.
البته طی دو سال اخیر تحول مثبتی هم رخ داده است. بسیاری از درختان بلوطی که به نظر می‌رسید خشک شده‌اند، در پی بارندگی‌های مناسب دو سال اخیر دوباره از کنارشان شاخه‌هایی سبز رشد کرده‌اند.
 
 

نهال‌های بلوط و دیگر درختان بومی در حیات خانه آقای افشار

برگرفته از: http://observers.france24.com/fa

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

پیمایش به بالا