حمید ایزدپناه، شاعر و پژوهشگر سر شناس لرستان متخلص به صفای لرستانی امروز 09 فوریه در پاریس درگذشت.
وی دوره‌های تحصيلي دبستان و دبیرستان را در زادگاهش خرم آباد تا سال چهارم دبیرستان گذراند ولی به منظور اشتغال، ناچار به ترک تحصیل شد وآن‌گاه آموزگاری در مدارس را پيشه كرد. ضمن کار آموزگاری، گواهی‌نامه کلاس‌های پنجم و ششم دبیرستان را به صورت آزاد و با شرکت در امتحان‌های سالیانه در تهران به دست آورد.
سال 1342 تحصیلات دانشگاهی را در مقطع لیسانس از دانشگاه تهران به پایان برد. پایان‌نامه او “فرهنگ واژه‌های لری” در سال 1345 از سوی انجمن فرهنگ ایران چاپ و منتشر شد.
ايزدپناه سال 1344 به عنوان سرپرست يك گروه موسيقي از لرستان به خوانندگي زنده‌ياد “رضا سقايي” راهي تهران شد و از راديو ملي صداي موسيقي لرستان را طنين‌انداز كردند.
ايزدپناه از سال 1339 کار گردآوری موسیقی بومی لرستان را انجام داد. این مجموعه، در سال 1343 با نام “آهنگ‌ها و ترانه‌های لری” چاپ و منتشر شد.
سال 1346 به دعوت انجمن آثار ملی به پژوهش و شناسایی آثار باستانی و تاریخی لرستان پرداخت. نخستین گزارش این بررسی با نام جلد نخست “آثار باستانی و تاریخی لرستان” سال 1350 منتشر شد و از جمله کتاب‌های برگزیده در آن سال بود که به دریافت جایزه نيز نایل آمد.
بیش از 15 جلد کتاب و بیش از 30 مقاله در موضوعات فرهنگی و هنری و اجتماعی در زمینه ایران‌شناسی و لرستان‌شناسی از ایشان در دست است که بعضی از این کتاب‌ها چند بار به چاپ رسیده‌اند.
مرحوم ايزدپناه سال 1348 از آموزش و پرورش به وزارت فرهنگ و هنر رفت و مامور تشکیل فرهنگ و هنر در لرستان شد و مدير كل اين نهاد در لرستان گرديد. وي تا پايان سال 1357 به مدت 9 سال و 6 ماه مدير كل اين نهاد بود. (از سال 1359 فرهنگ و هنر به 2 شاخه‌ي فرهنگ و ارشاد اسلامي و ميراث فرهنگي تفكيك شد)
وي در پست تازه، گروه‌های موسیقی و تئاتر و انجمن شعر را در لرستان به وجود آورد و مهم‌تر آن که دژ فلک‌الافلاک را که تا آن زمان در اختیار لشكر پنجم ارتش بود تحویل گرفت و مرمت اساسي كرد.
این دژ پس از تعمیر و باز‌سازی، در سال 1356 به نام “موزه شاپور‌خواست” در بخش‌های مرکز اسناد و مردم‌شناسی و آثار مفرغی لرستان گشایش یافت.
استاد ايزدپناه در زمینه‌ي شعر نیز از نوجوانی دارای استعدادی ذاتی بود. گاهی غزل‌های او در روز‌نامه “ندای گلشن” خرم‌آباد چاپ و منتشر می‌شد و با آن که چند دفتر از سروده‌های او در دست است، اما او هیچ‌گاه خود را به عنوان شاعر معرفی نکرد.
وي بيش از 14 سال ساكن پاريس در كشور فرانسه بود و زماني نيز به تدريس بخش‌هاي تاريخ ايران در برخي از دانشگاه‌هاي اين كشور پرداخت.
کتاب‌ها و آثار استاد ايزدپناه:
1- آهنگ‌ها و ترانه‌های لری. ناشر: کتاب‌فروشی محمدی خرم‌آباد ۱۳۴۳
2- فرهنگ لری چاپ نخست – ناشر: انجمن فرهنگ ایران باستان، تهران ۱۳۴۵ چاپ دوم، انتشارات آگاه تهران وچاپ سوم: انتشارات اساطیر، تهران
3- کتیبه‌های لرستان، چاپ فرهنگ و هنر لرستا ن -۱۳۴
4- آثار باستانی و تاریخی لرستان (دفتر نخست) ۱۳۵۰ ناشر: انجمن أثار ملی، تهران
5- آثار باستانی و تاریخی لرستان (دفتر دوم)، انجمن آثار ملی، تهران ۱۳۵۲
6- داستان‌ها و زبان‌زد‌های لری و کتاب‌شناسی مثل‌های فارسی (از سده ششم تا کنون)، ناشر: انتشارات بلخ و بنیاد نیشاپور، تهران، ۱۳۶۲
7- فرهنگ لکی، ناشر: موسسه فرهنگی جهانگیری، تهران ۱۳۶۷
8- تاریخ جغرافیایی و اجتماعی لرستان (مقدمه‌ای بر آثار باستانی و تاریخی لرستان) ناشر: انجمن آثار و مفاخر ملی آیران ۱۳۷۶
9- شاعران در اندوه ایران، انتشارات توس، تهران ۱۳۶۰
10- شاه‌نامه لکی ترجمه و تدوین، انتشارات اساطیر، تهران ۱۳۸۴
11- لرستان در گذرگاه زمان و تاریخ، ناشر: انتشارات اساطیر، تهران
12- چاپ دوم فرهنگ لکی، با دیباچه‌ای برای چاپ دوم، از انتشارات اساطیر، تهران، ۱۳۸۹
زنده یاد حمید ایزدپناه 82 سال عمر کرد.
برگرفته از:پایگاه خبری یافته – لرستان