ای بُخارا شاد باش و دیر زی
همین نیم‌مصراع دعایی «شاد باش و دیر زی.» رودکی برای بخارا، دنیایی از حرف و عمل در خود دارد. شاید به ظاهرش نیاید، اما این مصراع یکی از سیاست‌های اصلی کشورهای پیشرفته است. «شادبودن» مردم، یکی از نیروهای محرکه اصلی کشورها در رسیدن به اهدافشان اعم از فرهنگی، اقتصادی، صنعتی و… است وقتی که آسایش خاطر، احساس امنیت، شادی‌های جمعی و… باعث می‌شوند تا چرخ مملکت بدون نقص بچرخد و انسان را به سر منزل مقصود برساند. نشریه فوربس(Forbes)، چندی پیش فهرست شادترین کشورهای جهان را در‌سال 2013 منتشر کرد؛ فهرستی که مطالعه جزییات آن نشان می‌دهد شادبودن، فقط در گرو تفریحات و سرگرمی نیست؛ بلکه ارتباط بسیار تنگاتنگ و محکمی با اقتصاد، صنعت، فرهنگ، دولت و… دارد؛ تاثیر می‌گیرد و تاثیر می‌گذارد.
گزارش امسال نشریه فوربس از جهاتی نسبت به سال‌های پیش، حایز اهمیت بیشتری است. موسسه تحقیقاتی لگاتوم که هرسال در ارایه و انتشار این فهرست دست‌اندرکار بوده، حالا بعد از پنج‌سال فعالیت مداوم روی این موضوع، گزارش جامعی منتشر کرده که در واقع جمع‌بندی وضعیت پنج‌سال گذشته کشورهاست. این موسسه از سال 2009 میلادی اقدام به کار در این زمینه کرده و حالا بعد از پنج‌سال، به نظر می‌رسد که نتایج آن با وضعیت موجود همخوانی داشته باشد. در این گزارش 142 کشور جهان در هشت زمینه اصلی اقتصاد، کارآفرینی و فرصت‌ها، دولت، آموزش، سلامت، اطمینان و امنیت، آزادی‌های فردی و سرمایه اجتماعی و بر اساس 89 متغیر مورد مطالعه قرار گرفته و با یکدیگر مقایسه شده‌اند.
این موسسه برای جمع‌آوری اطلاعات خود در هر کشور، سالانه به‌طور متوسط با هزارو588نفر مصاحبه کرده و از 13 مرکز جهانی اطلاعاتی که سازمان سلامت جهانی، موسسه نظرسنجی گالوپ، بانک جهانی و… از جمله آنها هستند، کمک گرفته است. همچنین این گزارش 96درصد جمعیت جهان را تحت پوشش می‌گیرد. در این گزارش ابتدا وضعیت کشورها در هر متغیر بررسی شده و سپس وضعیت آنها با یک معیار واحدِ قابل سنجش، تعریف می‌شود. این معیار‌ها سپس تبدیل به نمراتی می‌شوند که وضعیت هر کشور را در هر زمینه مشخص می‌کند. مجموع نهایی نمرات در هشت زمینه اصلی، مشخص‌کننده رتبه نهایی کشور در رده‌بندی شادترین کشورهاست.
شمال اروپا؛ شادترین جای جهان
از میان هفت‌میلیارد و 193 میلیون‌نفر جمعیت فعلی جهان، تنها پنج میلیون‌نفر شامل لقب«شادترین» یا«دارنده بیشترین میزان شادی» می‌شوند. پنج‌میلیونی که در کشور نروژ زندگی می‌کنند. کشوری که در پنج‌سال گذشته، به طور مداوم جایگاه شادترین کشور جهان را به خود اختصاص داده. اما به طور کلی شاید بتوان شبه‌جزیره اسکاندیناوی و شمال اروپا را شادترین جای جهان برای زیستن دانست وقتی که هفت کشور از این منطقه، در میان 20 کشور شاد جهان حضور دارند. از طرف دیگر به طور کلی کشورهای نیمکره شمالی شادتر از کشورهای نیمکره جنوبی هستند. در بین 20 کشور بالای جدول، تنها سه کشور استرالیا، نیوزیلند و سنگاپور از نیمکره جنوبی و بقیه تماما از نیمکره شمالی هستند.
احمد رضا غنی- روزنامه شرق