معرفی کتاب:
نویسنده کتاب «تجلی باورهای کهن در ریشه شناسی ایلات لر» با برشمردن طوایف لر یا به تعبیری “ایل‌وندان” لرستان تلاش نموده با توجه به قرائن موجود ریشه‌های اعتقادی ساکنان باستانی سرزمین لرستان و بقایای کیش‌های کهن هندوایرانی را ردیابی و مورد بررسی قرار دهد. نویسنده با توجه به فراوانی نام حیوانات، پرندگان، گیاهان و مظاهر طبیعی در میان ایلات و طوایف لر، فرضیه‌ی “توتم” باوری در میان ساکنان باستانی سرزمین‌های لر نشین را مطرح کرده است.
در فصل اول کتاب مولف به بررسی قدسی‌انگاری مظاهر طبیعی و حیوانات در میان اقوام و ملل گوناگون جهان پرداخته است، و تقدس حیوانات مختلف را در میان قبائل گوناگون بررسی نموده است. همچنین نویسنده در فصل دوم مبانی توتم باوری و آثار آن در ایران باستان، در فصل سوم تاریخ فرهنگ، ادیان و کیش‌های ساکنان باستانی لرستان، در فصل چهارم توتم باوری در لرستان قدیم و بالاخره در فصل پنجم ریشه‌شناسی “وند” و روند تحولات آن در ایل‌وندان لرستان را مورد بررسی و تحلیل قرار داده است.
در صفحه‌ی 120 کتاب مولف با ارائه جدولی ایل‌وندان لر را بدین شرح ارائه داده است.
البته برخی از طوایف لرستانی بدون “وند” مستقیماً با اسامی گیاهی و حیوانی نامیده شده‌اند طوایفی مانند “میخک”،”زنجفیل”،”هونی” و … که در این کتاب به آنها اشاره نشده است.
در ادامه‌ی کتاب نویسنده ضمن بررسی ساختارهای قشربندی اقوام لر، سیر تحولات تاریخی و تقسیم‌بندی‌های سرزمینی لرستان، گمانه‌ها و احتمالات زبان‌شناسانه در مورد انتساب طوایف لر به اقوام باستانی را به چالش می‌کشد به عنوان نمونه در صفحه‌ی 109 کتاب آمده است:
«توجه به دو نکته‌ی قابل تأمل در زمینه‌ی رد مدعای انتساب ایل سگوند به قوم سکا حائز اهمیت است: یکی آنکه در فرهنگ ایرانیان نه تنها “سگ” از نظر شخصیت و ارزش نزدیک‌ترین حیوان به آدمی است، بلکه سگ آفریده‌ای نیک و غیر خرفستر است که همواره نزد ایرانیان از احترام خاص برخوردار بوده است. چنان که آئین “سگ-دید” که آلایش‌ها را از تن مردگان می‌زداید ریشه در اساطیر کهن هند و ایرانی دارد. نکته‌ی دیگر آنکه در ریشه‌شناسی زبانی در زبان پهلوی و به لغت جنوب غربی لفظ “سک” همان “سگ” است که در فارسی باستان به صورت “سکا” آمده است. بنابراین “سک و سکا” هر دو به معنی “سگ” آمده است. لذا انتساب تنها یک ایل در میان خیل ایل‌وندان به قوم باستانی “سکا” به معنای نفی توتم باوری در دیار مفرغ‌سازان و رافع ابهام موجود نخواهد بود».
نویسنده کتاب تجلی باورهای کهن در ریشه شناسی ایلات لر، دکتر علی فتح الهی استاد دانشگاه خرم آباد میباشد.
برگرفته از سایت: loor.ir
سلام و درود بر شما و همه کسانی که در اشاعه فرهنگ کتاب و کتاب خوانی قدم برمیدارند؛با آرزوی شادکامی برای شما
با سلام و سپاس!
از عنایت شما به مباحث لرستان کاوی متشکر و با پوزش از شما باید به عرض برسانم که در کتاب حاضر به ایلات گیاهی و حیوانی مانند زنجفیل و … در پاورقی اشارت رفته است؛ امید است با تأمل بیشتر این کته را مورد امعان نظر قرار دهید ( فتح اللهی)
سلام ي سوال؟؟
انگيزه تون از اينكه اسم سايتتون رو گذاشتين ستين لر چيه؟ حتما” نميدونيد كه ستين ي كلمه بختياريه و قرار دادنش كنار كلمه لر خيلي بي تناسبه !!!!
دوست گرامی. سایت «ستین لر» متعلق به انجمن ستین در سوئد است. این انجمن متشکل از کلیه زاگرس نشینان یعنی هم لر بزرگ و هم لر کوچک میباشد. ضمنا ما بر این باوریم که همه لرها، بختیاری، لرستانی، ممسنی، حیات داوودی و غیره یک قوم واحد هستند. بد نیست یادمان باشد که بیت زیبای «مو لُر بلیت خورُم هفت سال چوپونم .. » از دل فرهنگ بختیاری برخاسته است.