اولوف پالمه Olof Palme نخست وزیر سوسیال دمکرات سوئد، 28 فوریه بیست و پنج سال پیش در مرکز استکهلم بضرب گلوله از پای درآمد. پالمه همراه همسرش لیزبت پالمه Lisbet Palme از سینما به خانه برمیگشت و پیاده به سمت مترو میرفتند که ناشناسی از پشت به او شلیک کرد.
قتل پالمه در آن شب سرد ماه فوریه سال 1986 جامعه سوئد را در بهت و ناباوری فرو برد و زنگ خطری را به صدا درآورد تا مسئولین تراز اول سوئد دیگر نتوانند مانند دهه های پیش بدون محافظ و در کمال سادگی بین مردم رفت و آمد کنند. چیزی که با فرهنگ مردم این دیار همخوانی ندارد و هنوز هم مقامات بالای کشور با اکراه به داشتن گارد و محافظ تن میدهند.
پرونده قتل پالمه هنوز هم بسته نشده و پلیس به امید پیدا کردن قاتل یا قاتلان او، روی این تراژدی ملی کار میکند هر چند طبق قانون سوئد پرونده های حل نشده ای که 25 سال از تاریخ شان گذشته باشد برای همیشه بسته میشوند.
سیاست خارجی اولوف پالمه که همیشه از نقش حقوق بشر و اغلب با کلمات تند از رژیم های دنیا بحث می کرد، در دنیا بازتاب برجسته ای داشته و سیاست داخلی او نیز نقش بزرگی در تغییرات جامعه سوئد بازی کرده است که تعدادی از اصلاحات زمان او تا امروز در جامعه پا برجاست. از جمله میتوان قانون کار، سیاست خانواده با بیمه والدین، سیاست برابری جنسیتی، امکانات وام تحصیلی برای دموکراتیزه کردن تحصیلات عالی در سوئد و امثالهم.
لیزبت پالمه که در شب قتل شوهرش، با وی بود دیگر نمی خواهد در مورد آن شب چیزی بگوید:
– من نمی خواهم در مورد آن بحث کنم. من قاتل را شناسایی کرده ام. این مسئله مربوط به اطرافیان، رسانه ها و سیستم قضایی می شود. اما مسئولین پرونده حدس می زنند که توطئه سیاسی در پس این قتل نهفته است و اینکه لیزبت یک فرد نیمه روانی بنام کریستر پیترشون Christer Petersson را بعنوان قاتل نخست وزیر معرفی کرده بود، قبول ندارند.
لیزبت پالمه در پاسخ به اینکه چرا سیاست های همسر فقیدش بحث انگیز بود و در دنیا شنیده میشد، می گوید:
– به نظر من اولوف پالمه جرات می‌کرد حرف بزند، و البته حرف زدن همیشه محبوب نیست. به طور نمونه حرف زدن در مورد جنگ ویتنام آنقدر طرفدار نداشت. او از جانب کشور کوچکی مثل سوئد برای آن مبارزه می کرد و می گفت مردم ویتنام حق تعیین سرنوشت خود را دارند.
اولف پالمه بعد از انقلاب سه بار از ایران دیدار داشته است. یکبار در جریان گروگانگیری سفارت آمریکا توسط دانشجویان موسوم به خط امام و دو بار دیگر در جریان جنگ ایران و عراق که به عنوان میانجی سازمان ملل به ایران سفر کرده بود.