آداب و رسوم نوروز در بختیاری

در بختیاری با خانه تکانی که به طور معمول دو هفته قبل از عید شروع می شود به استقبال سال نو می روند. فرشهای آویخته از در و دیوار بیشتر از هر چیز دیگر به انسان یادآوری می کند که عید نزدیک است، آب ریختن دانه هایی مانند گندم، عدس و ماش برای تهیه سبزه سفره هفت سین نیز از حدود ده روز قبل از عید آغاز می شود.

در بختیاری به خاطر موقعیت طبیعی و اقلیم کشاورزی به سبزه عید اهمیت زیادی داده می شود و سبزه ها اغلب یک یا سه است چرا که سبزه نشانه شروع سالی سبز و پر برکت به خصوص در زمینه زراعی است. در گذشته ای دور سبزه را از صحرا می چیدند، آنرا در بشقابی می گذاشتند و پای آن را خاک ریخته و برای سبز ماندن به آن آب می دادند.

چهارشنبه سوری نیز در این منطقه از قدمت زیادی برخوردار است شب چهارشنبه آخر سال مردم با روشن کردن آتش و پریدن از روی آن سلامتی و رزق و روزی و پایان غم را طلب دارند. پریدن از روی آتش سه بار تکرار می شود. هنگام پریدن از روی آتش شعر زیر را می خوانند:

تش تش نوروز  ایکنم         شادی هر روز ایکنم

سرخی  تو  سی  مو         زردی  مو  سی  تو

غم   بره   شادی   بیا         محنت بره روزی بیا

تعداد آتش ها را نیز مانند سبزه ها فرد می گیرند و معتقدند کسی از روی آتش زوج بپرد سال آینده چهارشنبه سوری نخواهد داشت. در مناطق بختیاری به چهارشنبه سوری “چهارشنبه سیری” یا “تش  پرَک” می گویند. تهیه گندم برشته که به آن گندم بو داده می گویند از رسوم دیرینه این منطقه است به طور معمول گندم برشته را با شاهدانه مخلوط می کنند و در روز عید، عیدی می دهند. برای تهیه گندم برشته، گندم را پس از شستن در شیر می جوشانند و بعد روی ساج یا تاوه تهیه می کنند.

یکی دیگر از رسوم این منطقه برگزاری عید رفتگان است، این عید که یک روز پیش از روز عید برگزار می شود “عید علفه” یا عید کوچک نیز خوانده می شود، در این روز مردم به زیارت اهل قبور می روند و روی مزار آنها سبزه می گذارند.

منبع:  www.ibnanews.com

پیمایش به بالا