بیستم مهرماه سال روز تولد اسطوره ی آواز بختیاری، مسعود بختیاری است. همیشه برای من نوشتن درباره ی مسعود بختیاری و تاثیر بزرگی که بر فرهنگ و موسیقی بختیاری داشته بی نهایت دشوار بوده است. ترجیح می دهم در این باره سکوت کنم و هر کس را که سئوالی در مورد مسعود بختیاری پرسید ، او را به دو اثر بی نظیر مال کنون و هی جار ارجاع دهم و همواره این آوازهای بی نظیر را همراه خود داشته باشم تا هجران ها، کوچ ها، جنگ ها، شادی ها، حماسه ها و نامرادی های ایل را با تمام وجود حس کنم .
« با نگاهی به گسترهی مرزهای ایران، این جغرافیای خوش نقش را گسترهی زندگی اقوام گوناگونی درمییابیم که در سرتاسر این کشور پراکنده شدهاند و هر یک با زبان، فرهنگ و مذهب خاص خود مشغول زندگیاند. اما آنچه باید بر آن تأکید نمود این است که جدای از اشتراکات فرهنگی که بین اقوام مختلف وجود دارد، تمام اقوام ایرانی را وجوه ایرانی بودن به هم نزدیک میکند. اما قدر مسلم آن است که هر قومی علاقه دارد که میراث فرهنگی هزاران سالهی خود را حفظ کرده و به نسلهای بعد انتقال دهد، لذا علاقه به حفظ زبان، و میراث فرهنگی اقوام هیچگونه تناقضی با دو وجه ایرانی و مسلمان بودن آنها ندارد.
بیشک یکی از دلایلی که باعث ماندگاری مؤلفههای فرهنگی و زبانی این اقوام شده است تفکر قومی در بین مردم این اقوام بوده است. تفکر و نگرش خاصی که در بین اقوام مختلف به صورت توجه به منافع اقتصادی، سیاسی و اجتماعی افراد یک قوم، تکلم به زبان مادری، توجه به موسیقی محلی، پژوهش، گسترش و پاسبانی از فرهنگ فولکلور، نامگذاری فرزندان با اسامی قومی، نگارش و استفاده از زبان و خط بومی و … بروز پیدا میکند. البته تفکر قومی به ترتیبی که سخن از آن رفت و در حال حاضر در بین اقوام دیده میشود، مسئلهای نوظهور است که تا حدودی از تحولات سیاسی کشورها در اواخر قرن بیستم نشأت گرفته است.
در واقع تفکر قومی به شکل امروزین آن را باید بیش از هر چیز دیگر باید حاصل کنشهای سیاسی و اجتماعی دوران معاصر دانسته شود، صرفنظر از مسائل سیاسی و اجتماعی کشورها در چند دههی اخیر، از جمله مواردی که بر فرهنگ و موجودیت اقوام و فرهنگهای فولکلور جهان تأثیر فراوانی داشته است پدیدهی “جهانی شدن” است؛ جهانی شدن گرچه همواره یکی از تهدیداتی بوده است که اقوام و فرهنگ آنان را تهدید کرده است اما همین پدیده از سوی دیگر باعث رشد و تقویت هویتخواهی قومی نیز شده است؛ همان گونه که گفتیم هویت قومی بر مبنای شناسههای فرهنگی (زبان، آداب و رسوم و پیشینهی تاریخی) تعریف میشود، لذا به خاطر تاثیر و درک تجربهی مشترک از بیعدالتی و به حاشیه رانده شدنها، هویتخواهی قومی که در شرایط عادی امری انفعالی است، در بین اعضای یک قوم فعال میشود و گروههای قومی را برای دفاع از هویت و بقای قوم خود برمیانگیزاند. »
خوشبختانه 20 مهر روز تولد استان بهمن با روز تولد حضرت حافظ اسطوره ی شعر پارسی و رند دنیادیده که نشان آزادگی و رندی همه ی ساکنان این سرزمین است یکی شده است و ما بختیاری ها می توانیم پیشنهاد کنیم که این روز را به عنوان روز موسیقی بختیاری نام گذاری کنند. حتی اگر هم با چنین پیشنهادهایی موافقت نشود می توانیم در همه ی مطبوعات و نشریه و سمینارهای ادبی و فرهنگی محلی خود این نام گذاری را اطلاع رسانی کنیم و بر آن اصرار ورزیم تا بتوانیم در کنار بزرگداشت حافظ شیرین سخن فرهنگ و موسیقی خود را نیز پاس بداریم و یاد آبهمن را جاودان نگه داریم.
داریوش احمدی میلاسی
برگرفته از: loor.ir