شش ماه نخست امسال روایت 186 روزی است که ماهی ها نخوابیدند، پرندگان قاچاقی از آب رد شدند، پای سنجاب ها به بازار تهران رسید و پلنگ ایرانی هم یک گام دیگر به فهرست منقرض شده ها نزدیک تر شد، این روایت روزشمار همه دردهای زاگرس است.
از اول فروردین که بشماریم تا آخر شهریورماه 186 روز می شود، روزهایی که در هر کدام از آنها طبیعت لرستان شاهد سه تخلف زیست محیطی اعم از شکار، زنده گیری گونه های جانوری، تخریب درختان و جنگلها، رها کردن زباله ها و نخاله ها، قاچاق گونه های حیات وحش و … بوده است.
کمی که رقم را ریزتر کنیم و کل شبانه روز یعنی 24 ساعت را در نظر بگیریم می توان گفت در لرستان در هشت ساعت یک تخلف زیست محیطی رخ داده است، موضوعی که شاید شمار تخلفات زیست محیطی را از دیگر تخلفات جلوتر بیندازد.
کمی که به حافظه مان رجوع کنیم می توان برخی از این تخلفات زیست محیطی را مرور کرد، تخلفاتی که هر کدام زخمی بر پیکره طبیعت این دیار زدند تا جای این زخم های ناسور همچنان بر دل و جان این سرمایه بی نظیر باقی بماند.
روایتی از مرگ ماهی ها تا قربانگاه پلنگ ایرانی
آن روز که نوشتیم “برق از پولک ماهی ها رفت“، حکایت طبیعت لرستان روایت نامرادی و بی سرانجامی ماهی ها بود، ماهی هایی که لاشه آنها با مواد منفجره شکارچیان روی آب می آمد تا نه تنها خودشان قربانی این روش شکار ناجوانمردانه شود بلکه رودخانه هم به خاطر وفاداری به قانون طبیعت حیاتش دستخوش تغییر شود.
یا اینکه روایت “عقاب ایرانی روی شانه شیخ نشینان!” خود روایت تلخ دیگری بود که بر زاگرس می گذشت تا داشته های این دیار را راهی غربت و آن سوی آبها کند. پرندگان ایرانی که قاچاقی از آب رد می شدند تا طعمه شیخ نشینان شوند.
آنجا که گفتیم اینجا “جانورانی لب چشمه تشنه می میرند” نیز داستانی واقعی و تلخ را روایت کردیم از دست خالی چشمه های زیستگاهها و شکارچیانی که لب چشمه کمین کرده اند تا داشته های زاگرس را به قتلگاه ببرند.
“روایت مهاجرت اجباری “بلوط” کاران زاگرس” هم که جای خود دارد. اگر سری به بازار تهران بزنیم شاید زیر رنگ آمیزی و قلاده هایی که به گردن سنجاب ایرانی زده شده بتوانیم چهره درد کشیده این گونه زیبا را ببینیم، چهره ای که در خود روایتی تلخ از هجران و فراق دارد.
روایت این گزارش آنجا تلخ تر می شود که علی رغم هشدارهای خبرگزاری مهر برای الحاق منطقه هشتادپهلو به فهرست مناطق حفاظت شده برای جلوگیری از تعرض شکارچیان شاهد شکار نماد اقتدار زاگرس در همین منطقه بودیم تا یک مورد تلفات دیگر به پرونده”پلنگ ایرانی” افزوده شود.
به هر روی شش ماه از روزهای پرمخاطره زاگرس و دیار لرستان گذشت، شش ماهی که هر روزش برای طبیعت این دیار حامل پیام های تلخی بود، این حوادث تلخ را به نقل از مدیر کل محیط زیست لرستان مرور می کنیم.
671 متخلف زیست محیطی به مراجع قضایی معرفی شدند
مدیر کل حفاظت محیط زیست استان لرستان در این رابطه می گوید: در شش ماه نخست سالجاری 549 تخلف زیست محیطی در لرستان کشف و برای آنها پرونده تشکیل شده است.
محمد حسین بازگیر ادامه می دهد: این در حالیست که به دنبال این تعداد تخلف زیست محیطی 671 نفر به مراجع قضایی استان معرفی و تحویل داده شده اند.
وی یادآور می شود که با توجه به آمار یاد شده می توان گفت به طور تقریبی هر روز شاهد سه مورد تخلف زیست محیطی در استان بوده ایم که منجر به تشکیل پرونده شده است.
بازگیر با یادآوری اینکه از این تعداد تخلف زیست محیطی 144 مورد مربوط به صید غیرمجاز آبزیان بوده است، عنوان می کند: در این مدت از متخلفان حدود 10 هزار قطعه ماهی کشف و ضبط شده است.
یک قلاده پلنگ ایرانی در پرونده شکار پستانداران
مدیر کل حفاظت محیط زیست استان لرستان از تشکیل 20 مورد پرونده تخلف برای شکارغیرمجاز پرندگان در این استان خبر داده و می گوید: همچنین با دستگیری متخلفین 39 لاشه پرنده در استان کشف و ضبط شده که این پرندگان به طور عمده شامل کبوتر، عقاب، کبک و مرغابی بوده اند.
بازگیر از شکار غیرمجاز پستانداران در استان هم می گوید و یادآور می شود که در شش ماه نخست سالجاری 24 مورد پرونده در این زمینه تشکیل شده که از متخلفان این پرونده ها 28 لاشه به دست آمده است.
وی ادامه می دهد: در میان تعداد پستاندارانی که در این مدت شکار شده و لاشه آنها کشف شده شش راس گراز، 28 راس کل کوهی، پنج راس خرگوش، یک قلاده پلنگ، یک راس قوچ و …بوده است.
پرندگان و سنجاب ها در راس فهرست زنده گیری شکارچیان
مدیر کل حفاظت محیط زیست استان لرستان به دیگر معضل طبیعت لرستان یعنی زنده گیری پرندگان اشاره کرده و می گوید: متاسفانه در شش ماه نخست امسال شاهد تشکیل 37 پرونده تخلف برای زنده گیری پرندگان و خزندگان در استان بودیم به طوریکه از متخلفان 146 پرنده و خزنده زنده کشف و ضبط شد.
بازگیر یادآوری می کند که زنده گیری پرندگان برای قاچاق آنها به آن سوی آبها و فروش به شیخ نشینان صورت می گیرد، عمده پرندگان کشف شده از شکارچیان دلیجه، عقاب، سهره و … بوده است.
وی به زنده گیری پستانداران هم اشاره کرده و می گوید: در این میان شاید سنجاب ها بیشترین سهم را در زنده گیری از سوی شکارچیان به خود اختصاص داده بودند تا برای فروش در بازارهای تهران قاچاق شوند.
مدیر کل حفاظت محیط زیست استان لرستان ادامه می دهد: در مدت یاد شده 14 پستاندار زنده از متخلفان کشف شده که بعد از تیمار رهاسازی شده اند.
بره میش کوهی که به چنگ شکارچیان افتاد
در میان پستاندارانی که از سوی شکارچیان زنده گیری شده اند می توان به یک مورد زنده گیری قابل تامل اشاره کرد، موردی که در پی آن متخلفان یک راس بره میش کوهی را از مادرش جدا کردند که با پیگیری ماموران محیط زیست شکارچیان به دام افتادند.
و اما بازگیر به وقوع تخلفات زیست محیطی در مناطق صید و شکار ممنوع استان اشاره می کند و می گوید: در این راستا 49 متخلف دستگیر و با تشکیل پرونده راهی محاکم قضایی شدند.
وی همچنین از کشف شش مورد نگهداری و خرید و فروش حیات وحش زنده و غیرزنده خبر می دهد و می گوید: عمده موضوع خرید و فروش در زمینه حیات وحش زنده مربوط به پرندگان بوده است.
مدیر کل حفاظت محیط زیست استان لرستان همچنین به کشف 53 مورد سلاح شکاری اشاره کرده و می گوید: در این مدت از شکارچیان 14 سلاح غیرمجاز کشف شد که سه قبضه سلاح جنگی بوده است.
بازگیر از کشف 36 مورد سلاح مجاز نیز خبر داده و می گوید: درست است که این سلاح ها مجاز بوده ولی با آنها شکار غیرمجاز و تخلف انجام شده و به همین دلیل از سوی ماموران محیط زیست ضبط شده است.
مدیر کل محیط زیست: محیط بانها تنها هستند، در کنار ما بایستید
وی به کشف و ضبط ادوات شکار و زنده گیری پرندگان هم اشاره کرده و می گوید: در این مدت 400 مورد وسایل و ادوات مربوط به شکار کشف شده که از این تعداد 163 مورد مربوط به قربیلهای زنده گیری پرندگان و 115 مورد تور ماهیگیری بوده است.
مدیر کل حفاظت محیط زیست استان لرستان با کشف ادوات غیرمجاز ماهی گیری هم اشاره می کند و می گوید: در این مدت 20 مورد موتوربرق که از آن برای صید ماهی استفاده می شده توسط ماموران محیط زیست کشف شده است.
آنچه جای تامل بوده این است که یکی از ناجوانمردانه ترین روشهای صید ماهی در رودخانه های استان استفاده از موتور برق و ایجاد “برق گرفتگی” در رودخانه است، کاری که علاوه بر ماهی ها همه موجودات زنده موجود در آب را به نابودی می کشاند.
مدیر کل حفاظت محیط زیست استان لرستان حرفهایش را با یک خواهش پایان می دهد و از همه می خواهد برای حفاظت از داشته های خدادادی این دیار در کنار محیط زیست بایستند.
بازگیر می گوید که گاه محیط بانان در مواجهه با این تخریبهای زیست محیطی احساس تنهایی می کنند.
وی امیدوار است جمعیت حدود دو میلیونی لرستانیها در کنار محیط بانان برای حفاظت از سرمایه های طبیعی لرستان بایستند.
آماری که در این مطلب آمد تنها مربوط به تخلفات کشف شده از سوی اداره کل محیط زیست لرستان بود. شاید بتوان همین تعداد تخلف زیست محیطی کشف شده از سوی منابع طبیعی را به فهرست زخم های زاگرس افزود و یا حتی بیشتر از این رقم ها باید برای قلب زاگرس نگران بود چرا که این آمار، مربوط به تخلفات کشف شده است و معلوم نیست چندبرابر این تخلفات هر روزه صورت می گیرد و با توجه به توان محدود محیط زیست و منابع طبیعی از چشم آنها دور می ماند.
به هر روی بهار و تابستان با همه زخم هایی که به تن طبیعت لرستان زده شد، به پایان رسید و حال حدود 180 روز دیگر قلب زاگرس در هراس آوردگاهی دیگر بر خود می لرزد؛باید منتظر ماند و دید که در روزهای پاییز و زمستان چه بر این زیستگاه منحصر به فرد خواهد گذشت؟
…………………………….
گزارش: صدیقه حسینی- برگرفته از خبرگزاری مهر