لباس زنان بختياري به عنوان یک عنصر فرهنگی

char shanbeh_sooriپوشاك در تمام كشورها به عنوان يك عنصر فرهنگي مورد توجه قرار مي گيرد چون تنها پوشش و لباس نيست بلكه تجلي باورها، عقايد و ويژگي هاي مذهبي، اجتماعي و حتي هنري يك قوم و ملت در لباس زنان و مردان و كودكان آن نشان داده مي شود در بختياري مقوله لباس بسيار مهم و قابل بررسي مي باشد رنگ طراحي تزيئنات و هنرها، هماهنگي و تناسب با محيط با سن افراد با محفل و مجلس از نكته هاي مهم استفاده از اين عنصر فرهنگي مي باشد؛ مي توان گفت لباس در فرهنگ بختياري ها به مناطق سردسير و گرمسير يا هم جواري با ديگر نواحي اثر پذير مي شود.

تنوع لباس در مناطق بختياري متفاوت مي باشد، در منطقه كوهرنگ زنان از لباس هايي استفاده مي كنند كه مختص به همين منطقه است در حالي كه در مناطق بختياري نشين لردگان و اردل از لباس هايي استفاده مي شود كه از نظر طراحي و دوخت به لباس بوير احمدي ها و قشقايي ها نزديك تر است اين عوامل مي تواند ريشه هاي مختلفي داشته باشد برخي مهاجرت ها و همسايگي ها مي تواند بر پوشش هر منطقه اثر بگذارد.

تنوع پوشاك بر گرفته از تنوع جغرافيايي و محيطي است حتي سلايق هنري و علايق اجتماعي فرهنگي در آن تاثير گذار مي باشد شايد در گذشته هاي نه چندان دور لباس زنان بختياري يكسان بوده باشد ولي به مرور اين تفاوت و تنوع بوجود آمده باشد حتي در تزيئنات لباس مثل تزيئنات لچك، بند سيزن، كليچه، مينا و ديگر بخش هاي يك لباس كامل مي توان خلاقيت و الهام از طبيعت كوهستاني، سر سبزي و طراوت و طلوع خورشيد در روز و شب هاي پر ستاره آن باشد؛ در ديرينگي و قدمت اين لباس و مقايسه آن با ساير اقوام ايراني مشاهده مي شود كه اين لباس شباهت بسياري با ديگر اقوام ايراني دارد و هنوز هم به لباس زنان زرتشتي يزد خيلي شبيه است.

مي توان اين چنين تصور كرد كه پوشاك نيز چون ديگر كالاهاي فرهنگي به مرور زمان تغيير يافته و اين تغيير اغلب آرام و آهسته اتفاق مي افتد اما بايد از ورود كالاهاي چيني و لباس هاي بازاري كه ارزان تر و راحت تر به دست مردم مي رسد نگران بود زيرا امروز مشاهده مي شود كه به جاي آن لباس زيبا و پر معنا، مردم به سمت لباس هاي آماده ي چيني و غير اصيل روي مي آورند و اين عامل براي تخريب فرهنگي اين قوم بزرگ و ساير اقوام ايراني بويژه عشاير مي باشد.

پسركان عشاير به جاي شلوار دبيت شلوار نا متناجس ورزشي مي پوشند و جوانان به جاي پيراهن سفيد خود از «تي شرت هايي» با آرم هاي خارجي و نوشته هاي بيگانه استفاده مي كنند و به جاي گيوه از كفش هاي نامرغوب چيني بهره مي برند؛ اين زنگ خطري است كه مواظب باشيم لباس زيباي دختران، زنان، پسران و مردان بختياري به سمتي نرود كه از آن اصالت و تاريخ پر افتخار تنها نامي نه چندان مناسب باقي بماند.

عباس قنبري – پژوهشگر بختياري و رییس بنیاد ایران شناسی شهرکرد

منبع: www.ibnanews.com

پیمایش به بالا