بَرد بُوسون bard-buson

jaalizبَرد در گویش لری به معنی سنگ و بوسون به معنی جالیز است. شخص جالیزکار را در گویش لری و «لکی» بوسوچی busochi یعنی بوستان چی می نامند. بوسوچی های خبره برای حفظ بوته های جالیزی از گزند سرما، مقداری سنگ تخت همرنگ در ابعاد پنج تا پانزده سانتی متر و قطر کمتر از هفت سانتی متر را جمع آوری نموده، آنگاه این سنگها را در کنار بوته های جالیزی روی زمین پهن می کنند. آنها عقیده دارند که این سنگها در روز گرمای آفتاب را جذب کرده و در شب که حرارت کم می شود، به تدریج گرما را پس میدهند و در اطراف بوته ها حوزه ای از گرما به وجود می آورند و مانع سرمازدگی میوه های جالیزی می شوند.

در واقع این قطعه سنگها برای جالیز حکم گرمخانه ای را پیدا می کنند که سوز سرما را دور می سازند. بوستان چی ها به تجربه دریافته اند که سنگ های تیره رنگ نور خورشید را بیشتر جذب می نمایند و کم تر پس می دهند. این روش گرما زایی برای بوته های جالیز را تا پایان فصل سرد ادامه می دهند و وقتی که هوا کاملا گرم و آفتابی می شود، سنگ ها را از جالیز جمع آوری کرده و در گوشه ای نگه داری می نمایند تا در فصل بعد از آن ها استفاده کنند.

انبوه این سنگها را در گویش لکی چُک chok و در گویش لری گُلورgolur می نامند

برگرفته از کتاب: فرهنگ عامه لرستان

پیمایش به بالا