لرها که یکی از اصیلترین ملیتها در خاورمیانه می باشند در پهنه وسیعی از ایران گرفته تا ترکیه -عراق – جمهوری آذربایجان – روسیه و بطور پراکنده در آسیای میانه و کلا شوروی سابق زندگی می کنند در ضمن دهها هزار لر در تمامی دنیا بطور مهاجر حضور دارند که در این مقاله به بررسی لرهای (لک) ساکن در داغستان روسیه می پردازیم.
داغستان یکی از جمهوری های روسیه فدراتیو می باشد و در منطقه قفقاز واقع گردیده و همسایگان آن عبارتند از جمهوری آذربایجان – جمهوری چچن – سرزمین اصلی روسیه و دریای خزر. وسعت این جمهوری حدود ۵۰۵۰۰ کیلومتر مربع و جمعیت آن نیز بالغ بر ۲,۵میلیون نفر می باشد که ملیتهای مختلف از جمله اوار-لزگی- کومیک- آذری- لک(لر) و اقوام دیگر در ان زندگی می کنند.
آمار دقیقی از تعداد لرهای داغستان که در روسیه به آنها لک گفته می شود در دست نیست اما تعداد آنها را بین ۶۰ الی ۱۲۰ هزار نفر اعلام میکنند که علت اختلاف در آمار نیز به دلیل ثبت ملیت تعدادی از لرها در ملیتهای دیگر بوده و مربوط به دوران شوروی سابق می باشد و جدیدا آمارگیری دقیقی نشده است. لرهای داغستان در کلیه امور از کشاورزی تا مامور دولت و تجارت و غیره مشغول به کار می باشند از لحاظ دینی مسلمان سنی مذهب هستند. لرهای داغستان را می توان یکی از آزادترین لرهای جهان دانست که دارای آزادی مدنی از قبیل حق آموزش به زبان مادری در مدارس و نیز پخش برنامه به زبان خود از رادیو و تلویزیون و حق داشتن روزنامه بدون محدودیت به زبان خود می باشند و در کل هیچ نوع تبعیضی نسبت به آنها اعمال نمی گردد.
از لحاظ تقسیم بندی ملیتهای قفقاز و از جمله داغستان در این منطقه سه گروه بزرگ ملی در حال زندگی می باشند که دانشمندان جامعه شناس و زبان و تاریخ شناس آنها را اینطور طبقه بندی نموده اند:
1- گروه اقوام بومی که از قبل در منطقه بوده اند مثل گرجی-چچن-اینگوش-لزگی-دالقین-طبساران-چرکس-لر(لک) و غیره.
2- گروه هند و اروپائی که بعدها به منطقه امده اند مثل: ارامنه-روسها-استینها-تالشها-تاتها- اوکراینی ها و غیره.
3- اورال آلتایها: که شامل ترکهای آذربایجانی- ترکهای نوگای-کومیک و بالکار می باشند.
این تحقیقات توسط گروهای کارشناسی خبره به انجام رسیده و بطور بی طرفانه تنظیم شده و نشان دهنده واقعیاتی هست که متاسفانه لرهای ایران از آن غافل می باشند و آن هم بومی بودن لرها و حضور آنها در خاورمیانه قبل از آمدن آریایها و دیگر اقوام به منطقه است که ادعای بعضی از مورخین را که به طور یک طرفه لر را شاخه ای از قوم فارس می دانند را زیر سوال می برد. از سوی دیگر به دلیل اینکه لرها تعریف کلی از ملیت خود نکرده اند یعنی تیره های آن را معین نکرده اند خیلی از این اقوام با وجود لر بودن از لر بودن خود بی خبر مانده اند و در آمار جزو ملتهای دیگر محسوب می گردند که در ایران و عراق می توان به نمونه های آن زیاد بر خورد نمود.
در ضمن تعداد زیادی از لرهای داغستان به صورت پراکنده در سراسر کشورهای شوروی سابق زندگی می کنند که می توان هر از چندگاهی به آنها برخورد نمود. یک مطلب را در پایان لازم می دانم به آن اشاره نمایم اینکه در زمانی که بنده در آن مناطق زندگی می کردم متوجه شدم که قوم لزگی مدعی این بود که لکها شاخه ای از آنها می باشند و زبانشان به زبان آنها شبیه هست. اگر این مسئله صحت داشته باشد در آن صورت این به آن معنا خواهد بود که ریشه و تبار لزگیها هم به لرها بر می گردد که متاسفانه به دلیل عدم آشنائی من با زبان لری نتوانستم در این زمینه به نتیجه ای برسم که جا دارد لرهای کشور عزیزمان با سفر به آن مناطق در یک هیئت فرهنگی به تحقیق در این مورد بپردازند. اگر این موضوع ثابت شود آن وقت تعداد لرهای منطقه قفقاز به یک میلیون بالغ خواهند شد.
برگرفته از: k-zahrakar.blogfa.com
منبع :gizilozen.blogfa.com /نوشته: مرتضی حسینی